KEPA ARRIZABALAGA

 PEDRO AGERRE AZPILIKUETA

-Axular ezizena bere jatetxeagaitik.
-Apaiza izan zen eta inoizko euskal idazle handienetakoa.
-Salamankako unibertsitatean ikasi zuen eta bertan batxilergoko titulua lortu zuen. . Apaiza egin ondoren donibane loitzunera jo zuen 1600 urtean sarako parrokiako erretoretza eskuratu zioten, eta antxe bizi izan zen hil arte.
-Idazle, sermolari eta hiztun oparoa zen.

28 urte zituela subdiakono ordenatu zen Iruñean (1584). 40 urterekin, diakono Leridan eta apaiz Tarbesen (Biarno) (1596). Tarbesetik Donibane Lohitzunera abiatu zen eta bertan izan zen bost urtez (1595-1600). Henry IV-ak Bordeleko Parlamentura idatzitako gutunean Teologian graduatutako presbitero izenez aipatzen da Axularren izena. Urte hartan bertan Sarako (Lapurdi) erretore izendatu zuten, bertako titularrak, Juan Douametek osasun arazoak zirela medio dimisioa eman ostean. Kargua Axularrek hartu zuen,  jendearen begikotasuna lortu ondoren.

-Bere liburu ospetsuena Gero dugu euskarazko lehen liburua. Euskal idazle klasikoek, Iparraldekoek nahiz Hegoaldekoek, euskal maisulan gisan goraipatu zuten, eta denbora luzez euskara jasoaren eredu izan da. XIX. mendean Pedro Antonio Añibarrok, liburua ia osorik bizkaiko euskarara itzuli zuen; beraz, Axularren ospeak bizkaierazko literaturan ere eragina izan zuen.
-Axular hil baino urtebete lehenago inprimatu zen gero 1643an.
-Euskal literaturaren historian lehen prosazko liburu original argitaratua da. Joannes Leizarragaren itzulpena eta 2004an aurkitu ziren Lazarragaren testu laburrak alde batera utzirik, Gero dugu euskarazko lehen liburu mardula. Euskal idazle klasikoek, Iparraldekoek nahiz Hegoaldekoek, euskal maisulan gisan goraipatu zuten, eta denbora luzez euskara jasoaren eredu izan da. XIX. mendean Pedro Antonio Añibarrok, liburua ia osorik bizkaiko euskarara itzuli zuen; beraz, Axularren ospeak bizkaierazko literaturan ere eragina izan zuen.