lunes, 11 de abril de 2011

ARTURO KANPION - Nahia Garalde

- Iruñean jaio eta Donostian hil (1854- 1937).
- Batxilergoa eta zuzenbide lehen ikasketak Oñatiko Unibertsitatean. 22 urte zituela zuzenbide ikasketak hauek, Madrilen bukatu, Estanislao Arantzadi irakasle zuelarik.
- Hala ere, bere bizitza idazteari eta Euskal Herriko historiaren ikerketari eskaini.
- Nafarroaren historia bere lanen ardatza.
- 1876an argitaratu zuen foruen aldeko lehen obra: Consideraciones acerca de la cuestión foral y los carlistas de Navarra.
- Garrantzi handia euskara ikasi, landu eta hedatzeari.  "Hizkuntza aberria da eta aberria hizkuntza errespetatzen duten herriek euren heroien hizkuntza kontserbatzen dute" esaten zuen.
- 1918an Eusko Ikaskuntzako Ohorezko Lehendakari izendatu zuten; bertan, beste batzuekin batera, Euskaltzaindia sortu eta euskaltzain osoa bilakatu zen.
- Gai politiko eta kazetaritzan ere trebea.

LANAK:
- Iruñean hainbat aldizkari eta egunkari. Garrantzitsuenak: El Arga (1879 - 1991) eta Lau buru (1882 - 1886).
- 1879- 1924 urte bitartean Gaston de Belzunze eta El rosario de las lavanderas deituriko ipuin eta saiakerak.
- Ensayo acerca de las leyes fonéticas de la lengua vascagramatika izeneko liburua; Blancos y negros eta La belle Easo nobela luzea;  eta Los origenes del pueblo euskaldun. Horiez gain: Iberos, keltas y baskos izeneko lan historikoa.
- Euskalki eta azpi-euskalki ezberdinetan moldatutako Euskal lau dialektoen gramatika eta  "Orreaga"  izeneko balada (1878) idatzi zituen.
           

No hay comentarios:

Publicar un comentario